گاز گلخانه ای

گازهای گلخانه ای

کاهش رشد انتشار گازهای گلخانه ای در آمریکا -- یک مسئله بسیار مهم محیط زیستی -- همزمان با ترویج رشد اقتصادی، از اهداف مهم سیاستگذاران در سرتاسر جهان محسوب می شود. بخش بازرگانی آمریکا، تا حد زیادی این طرزفکر را می پذیرد که شرکتها باید سهم خود را برای آهسته کردن رشد انتشار گازهای گلخانه ای آمریکا انجام دهند. در سال 2002، دولت بوش ایالات متحده را متعهد به کاهش "انرژی بری" ("انرژی مورد نیاز برای تولید یک دلار از تولید ناخالص داخلی") گازهای گلخانه ای به میزان 18 درصد بین سالهای 2002 تا 2012 کرد، و اکنون آمریکا در مسیر درستی قرار دارد که موجب خواهد شد از این حد نیز تجاوز کند.

با این همه، تسریع نرخ کاهش گازهای گلخانه ای مستلزم کوشش های قویتر از سوی صنایع، سازمانهای برق، منازل، و دولت است. اجرای راهبردی که موجب کاهش هزینه سرمایه برای سرمایه گذاری در انرژی پاک، در تحقیق و توسعه (R&D)، و در مدیریت طرف تقاضا می شود، می تواند سود زیادی از لحاظ رشد اقتصادی قویترآمریکا و کاهش انرژی بری -- بدون آهسته کردن رشد اقتصادی و افزایش بیکاری -- در بر داشته باشد.

تاثیر برنامه های اجباری بر کاهش گازهای گلخانه ای

بسیاری از پیشنهادات قضایی کنونی در کنگره به رویکردی مبنی بر "محدود کردن و مبادله" برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای متکی هستند، حال آنکه تعداد کمی از پیشنهادات خواستار وضع مالیات برای انتشار کربن هستند. این طرحهای پیشنهادی، در صورت اجرا، به احتمال زیاد موجب آهستگی رشد تولید ناخالص داخلی و کاهش اشتغال در آمریکا می شوند. همانطور که در گزارش دفتر پارلمانی بودجه برای سال 2007، موسوم به "مسائل مربوط به تغییر آب و هوا"، اشاره شده است: "برای شرکتهایی که تابع مقررات محدود کردن انتشار گاز دی اکسید کربن هستند، گرفتن سهمیه -- یا برداشتن گامهایی برای کاهش انتشار جهت اجتناب از نیاز به گرفتن چنین سهمیه هایی -- تبدیل به هزینه ای برای انجام امور بازرگانی شان خواهد شد. ولی چند، در نهایت این شرکتها اکثر هزینه های این سهمیه ها را به دوش نخواهند گرفت. در عوض، بیشتر این هزینه ها را به شکل قیمتهای بالاتر به مشتریان خود (و مشتریان مشتریانشان) منتقل خواهند کرد."

بسیاری از صاحبنظران معتقدند که اقتصاد آمریکا نزدیک به (یا احتمالا هم اکنون در) رکود است. در حالیکه سیاستگذاران تلاش می کنند که در این دوره سخت و مشکل به اقتصاد آمریکا کمک کنند، ممکن است عاقلانه باشد که به چند "هویج" برای کمک به شرکتها بیاندیشیم تا به سرمایه گذاری سبز در کارخانه، تجهیزات، و تحقیق و توسعه دست بزنند، که نه تنها سبب کاهش رشد گازهای گلخانه ای، بلکه موجب افزایش بهره وری و رشد اقتصادی نیز خواهد شد.

نقش رشد اقتصادی و فن آوری در کاهش گازهای گلخانه ای

برخی از سیاستگذاران اثر مثبتی را که رشد اقتصادی می تواند بر کاهش انتشار گازهای گلخانه ای داشته باشد، نادیده می گیرند. به عنوان مثال، در سال 2006، در حالیکه اقتصاد آمریکا 3/3 درصد رشد کرد، انتشار گاز دی اکسید کربن به میزان 3/1 درصد در کل تنزل کرد، و مصرف انرژی فقط به میزان 9/0 درصد کاهش یافت، که نشان می دهد اقتصاد آمریکا، حتی بدون محدود کردن های اجباری انتشار گازهای گلخانه ای، اکنون از لحاظ گاز دی اکسید کربن "انرژی بری" کمتری دارد.

ایجاد و استفاده از فن آوری جدید، کارآمدترین روش برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای می باشد و یک اقتصاد قوی معمولا سرمایه گذاری اولیه را سریعتر جبران می کند. فقط دو راه برای کاهش گاز دی اکسید کربن منتشر شده از سوخت فسیلی وجود دارد: از سوخت فسیلی کمتر استفاده شود یا فن آوریهایی ایجاد شود که برای حبس انتشار گازهای گلخانه ای از انرژی به شکل موثرتری استفاده می کنند یا انرژی دیگری جایگزین انرژی فسیلی شود. نوشته ها، گزارشها و مقاله های اقتصادی بسیار زیادی چاپ شده اند که رابطه بین استفاده از انرژی و رشد اقتصادی، و نیز تاثیرات منفی محدود کردن استفاده از انرژی را نشان می دهند. در بلندمدت، فن آوریهای جدید بیشترین نوید را برای تاثیر بر میزان انتشار گازهای گلخانه ای و سطح غلظت آنها در اتمسفر می دهند.

ارائه تدابیر مالیاتی بهتر برای تحقیق و توسعه در آمریکا یک گام مثبت خواهد بود، برای مثال، دائمی کردن بازگشت مالیاتی برای انجام تحقیق و توسعه موجب تشویق برنامه های پایدار بلندمدت تر خواهد شد که می تواند منجر به دستاوردهای جدید در زمینه فن آوری شود.

نقش مشارکت های بین المللی

تحقیقی که توسط دیوید مونتگومری و سوگاندا تولادهار (5) از سازمان CRA اینترنشنال انجام شد این قضیه را مطرح می کند که موافقت نامه هایی از قبیل مشارکت آسیا-اقیانوسیه در زمینه توسعه پاک و آب و هوا (AP6) -- موافقت نامه ای که در سال 2005 توسط هند، کره جنوبی، ژاپن، استرالیا، و ایالات متحده به امضا رسید -- رویکردی را در زمینه سیاستهای مربوط به تغییر آب و هوا ارائه می دهد که بین اهداف رشد اقتصادی و بهبود محیط زیست در کشورهای در حال توسعه سازگاری ایجاد می کند. شرکای AP6، رویهم رفته 45 درصد جمعیت جهان را تشکیل می دهند و 50 درصد گاز دی اکسید کربنی را که بشر تولید می کند را منتشر می کنند. پیش بینی رشد بسیار زیاد گازهای گلخانه ای در کشورهای در حال توسعه در طول 20 سال آینده بدین معنی است که پتانسیل عظیمی برای کاهش انتشار این گازها از طریق سازوکارهای مبتنی بر بازار برای انتقال فن آوری وجود دارد.

مونتگومری و تولادهار اشاره می کنند که برای تضمین موفقیت یک موافقت نامه بین المللی که به شدت بر سرمایه گذاری بخش خصوصی برای موفقیت متکی است، چند عامل بسیار مهم و اساسی وجود دارند. تحقیق آنها نشان می دهد که بهبودی های نهادی یک مسئله مهم و اساسی برای شرکای AP6 است، زیرا فقدان فضای سرمایه گذاری بازار- محور یک مانع اساسی بر سر راه کاهش انتشار گازهای گلخانه ای در چین، هند، و اقتصادهای دیگر در آسیا است. چین و هند هر دو فرایند ایجاد نظامهای اقتصادی مبتنی بر بازار را آغاز کرده اند، که مزایای آشکاری به شکل افزایش نرخ رشد اقتصادی را برای این دو کشور در بر داشته است. ولی، فرایند اصلاح آهسته و در برخی مواقع مکث دار بوده است، که موانع نهادی بسیار زیادی را بر سر راه تغییر فن آوری، رشد بهره وری، و کاهش انتشار گازهای گلخانه ای ایجاد کرده است. بانک جهانی و نهادهای دیگر بررسی های زیادی را در زمینه نقش نهادهای خاص در ایجاد فضای مثبت برای سرمایه گذاری انجام داده اند. اینها شامل به حداقل رساندن فساد و موانع نظارتی، و تشکیل نظامی برای به رسمیت شناختن حقوق مالکیت فکری به شکل کارآمد و از طریق حکومت قانون، کاهش نقش دولت در اقتصاد، از بین بردن قیمتهای تحریف شده برای انرژی، و ایجاد ساختار مناسب و یک نیروی کار آموزش دیده و باانگیزه است.

اهمیت انتقال فن آوری در کاهش انتشار

همانطور که در بالا توضیح داده شد، فن آوری از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است زیرا در کشورهای در حال توسعه میزان انتشار در هر دلار از درآمد بسیار بیشتر از آمریکا یا دیگر کشورهای صنعتی است. این مسئله هم یک چالش و هم یک فرصت است. این مسئله یک چالش است زیرا در واقع میزان بالای "انرژی بری" کاهش انتشار -- و پیشرفت نسبتا آهسته یا عدم پیشرفت در کاهش "انرژی بری" انتشار -- مسبب اصلی رشد زیاد انتشار در کشورهای در حال توسعه است.

فرصتها وجود دارند زیرا در کشورهای در حال توسعه گازهای منتشر شده توسط فن آوری استفاده از انرژی بسیار بیشتر، در هر دلار از تولید، از فن آوری استفاده از انرژی در آمریکا است؛ این امر در مورد سرمایه گذاریهای جدید در کشورهایی چون چین و هند و نیز تاسیسات دایر آنها صدق می کند. به عنوان نمونه، فن آوری ای استفاده شده در تجهیزات سرمایه ای در تاسیسات دایر در چین تقریبا چهار برابر میزان فن آوری مورد استفاده در آمریکا گازهای گلخانه ای منتشر می کند. "انرژی بری" کاهش انتشار چین به سرعت رو به بهبود است، ولی با این حال سرمایه گذاریهای جدید این کشور فن آوریهایی را در بر می گیرد که "انرژی بری" کاهش انتشار آنها در مقایسه با سرمایه گذاریهای جدید در آمریکا دو برابر است.

راهبردهایی جهت ترویج تغییر نهادی

با این که روشن است که رابطه ای بین نهادها، رشد اقتصادی و انتشار گازهای گلخانه ای وجود دارد، ولی فرمول کلی وجود ندارد که بتوان برای تشخیص عدم موفقیت نهادهای خاص، که مسئول انتشار زیاد در هر واحد تولید در یک کشور خاص هستند، به کار بست. اگر قرار است پیشرفتی در زمینه اصلاح نهادی به دست آید، حداقل بازیگران اصلی یا نهادهای ذینفع -- شرکتهای علاقمند؛ گروههای دیگر که دارای نفوذ در افکار و سیاست در چین، هند یا دیگر کشورهای در حال توسعه (از جمله دولتهای محلی و منطقه ای)؛ و دولتهای ملی هستند -- باید درباره ماهیت و محدوده مشکلات و اصلاحات لازم برای پرداختن به این مشکلات به توافق برسند، و اقدامات قاطع و عینی ای را که هر دولت به منظور اصلاحات نهادی انجام خواهد داد، مشخص کنند.

برای مثال، اگر دولتهای استرالیا، ژاپن و ایالات متحده بودجه تحقیقات در زمینه مسائلی از قبیل فضای سرمایه گذاری؛ سطح فن آوری استفاده شده در سرمایه گذاریهای جدید؛ نقش سرمایه گذاری مستقیم خارجی و صرفه جوییهای بالقوه در مصرف انرژی از انتقال فن آوری؛ و ماهیت و تاثیرات قیمتهای تحریف شده بر عرضه و تقاضای انرژی، و انتشار گازهای گلخانه ای در چین و هند را تامین کنند، پیشرفت در اجرای موافقت نامهAP6 می تواند شتاب بیشتری پیدا کند. حمایت دولت از تحقیقاتی که به منظور روشن کردن عواقب و پیامدهای مستقیم اصلاحات پیشنهادی در زمینه بازدهی انرژی و مزایای فضای سرمایه گذاری مبتنی بر بازار انجام می گیرند نیز برای فرایند کلی رشد اقتصادی مفید خواهد بود.

گسترده تر کردن مشارکت بین المللی برای در بر گرفتن تمام منتشر کننده های اصلی

در نشست سال گذشته کشوهای گروه هشت (G8) در آلمان، سیاستگذاران توافق کردند تا گامهای متعددی در جهت کاهش انتشار گازهای گلخانه ای بردارند. با تشخیص این امر که 85 درصد انتشارکل گازها از سوی تقریبا 15 کشورصورت می پذیرد، سران کشورهای گروه هشت توافق کردند تا کشورهای اصلی مصرف کننده انرژی را جهت توافق بر سر یک چارچوب جدید بین المللی تا پایان سال 2008 به دور یکدیگر جمع کنند. این رهبران توافق کردند تا در جهت یک هدف جهانی بلندمدت به منظور کاهش گازهای گلخانه ای و سرعت بخشیدن به ایجاد و استفاده از فن آوریهای انرژی پاک همکاری کنند. آنها همچنین موافقت کردند تا در جهت کاهش و/یا از بین بردن موانع تعرفه ای و غیرتعرفه ای بر سر راه محصولات و خدمات زیست محیطی از طریق مذاکرات دوحه سازمان تجارت جهانی همکاری کنند. دیگر نکات تعهد نامه شامل ایجاد و اجرای برنامه های ملی بازدهی انرژی و پیشبرد همکاری بین المللی بازدهی انرژی و نیز پیگیری اقدامات مشترک در بخشهای مهم از قبیل جنگلداری پایدار، تولید نیرو، حمل و نقل، صنعت، و ساختمان بود. در پایان، آنها توافق کردند تا همکاری خود را با کشورهای در حال توسعه برای سازگار کردن آنها با تغییر آب و هوا افزایش دهند.

در خاتمه

برای اینکه سیاستهای کاهش جهانی رشد انتشار گازهای گلخانه ای موثر باشند، این سیاستها باید هم کشورهای توسعه یافته و هم کشورهای در حال توسعه را شامل شود. احتمال پذیرفته شدن سیاستهایی که ایجاد و انتقال فن آوری را افزایش می دهد بیشتر از سیاستهایی است که مستلزم اعمال کاهشهای شدید و کوتاه مدت در استفاده سرانه انرژی هستند. گسترده تر کردن چارچوب مشارکت آسیا-اقیانوسیه در زمینه توسعه پاک و آب و هوا برای در بر گرفتن دیگر انتشار کننده اصلی، این امکان را برای کشورهای در حال توسعه فراهم خواهد کرد تا اقدامات خود را در جاهایی متمرکز کنند که بیشترین میزان بازگشت را از لحاظ کاهش انتشار با کمترین هزینه به دست آورند.

در پایان، اگرایالات متحده طرحی برای کاهش اجباری انتشار گازهای گلخانه ای اتخاذ کند، باید به جای نظام مشابه اتحادیه اروپا مبنی بر محدود کردن و معامله کربن، توجه جدیتری به اجرای مالیات کربن شود. یکی از اجزاء مهم هر گونه طرح اجباری در آمریکا باید امکان افزایش انتشار را با در نظر گرفتن افزایش رشد اقتصادی و جمعیت آمریکا فراهم آورد.

عوامل آلوده کننده هوا

عوامل آلودگی هوا

آلودگی هوا به دلایل بسیار به وجود می‌آید، یکی از مهم‌ترین آن‌ها سوزاندن سوخت‌های گوناگون است. برای مثال، مصرف سوخت در نیروگاه‌ها برای تولید انرژی الکتریکی و همچنین مصرف سوخت در خودروها اصلی‌ترین عوامل آلودگی هوا است. اما طبیعت نیز در بعضی موارد باعث آلودگی هوا می شود، از جمله گرد و غبار ناشی از توفان‌های صحرایی، گاز متان که در نتیجه گوارش غذا از دام‌ها آزاد می‌شود، آزاد شدن گاز رادون از زمین، آزاد شدن ترکیب‌های آلی فرار از درختان به ویژه درخت کاج، دود و منوکسیدکربن که از آتش سوزی طبیعی جنگل‌ها به وجود می‌آید و دود و خاکسترهایی که در نتیجه‌ی فعالیت‌های آتشفشانی در هوا پراکنده می‌شود.

  آلاینده‌های هوا را در دو دسته نوع اول و نوع دوم تقسیم می کنند. آلاینده نوع اول آلاینده‌ای است که از یکی از منابع آلاینده انسانی یا طبیعی آزاد می‌شود و به هوا می‌رود. منوکسید کربن و دی اکسید کربن از جمله‌ی این دسته آلاینده‌ها است که در نتیجه سوختن به وجود می آید، اما آلاینده‌ی نوع دوم آلاینده‌ای است که از واکنش شیمیایی آلاینده‌ی نوع اول با دیگر اجزای هوا به وجود می‌آید. تشکیل ازن در مه‌دود نورشیمیایی از مهم‌ترین انواع آلاینده‌های نوع دوم است.

  1. دی اکسید گوگرد

  دی اکسید گوگرد هم از فرآیندهای طبیعی وارد هوا می‌شود و هم از فعالیت‌های انسان. از جمله موارد طبیعی که دی اکسید گوگرد آزاد می‌کند می‌توان به تجزیه و سوختن مواد آلی، آزاد شدن از سطح دریا و فوران‌های آتشفشانی اشاره کرد. انسان نیز با سوزاندن سوخت‌های فسیلی مقدار زیادی از این آلاینده را وارد هوا می‌کند. دی اکسید گوگرد در آب حل می‌شود و اسید سولفوریک به وجود می‌آورد که ماده‌ای خورنده است و بافت‌های گیاهان و جانوران را در خود حل می‌کند. دی اکسید گوگرد می‌تواند بیماری‌های تنفسی بسیاری را به وجود آورد.

  2. ذرات معلق

  بسیاری از ما فکر می‌کنیم که همه آلاینده‌ها گازی هستند، اما ذرات ریز جامد یا مایع معلق در هوا نیز می‌توانند باعث آلودگی شوند. ذرات غبار، هاگ گیاهان، باکتری‌ها و نمک از این دسته‌اند. از جمله فعالیت‌های انسان که به انتشار ذرات معلق منجر می‌شود می‌توان به معدن‌کاوی، سوزاندن سوخت‌های فسیلی، حمل و نقل، کشاورزی و استفاده از سوخت‌های جامد برای پخت و پز و تولید گرما اشاره کرد. ذرات معلق را می‌توان بر پایه‌ی اندازه آن‌ا تقسیم‌بندی کرد. ذرات بزرگ‌تر به طور معمول خیلی زود ته‌نشین و از هوا جدا می‌شوند، اما ذرات کوچک‌تر ممکن است روزها و ماه‌های متوالی در هوا باقی بمانند. مهم‌ترین راه برای حذف این ذرات معلق بارش باران است. ذرات بزرگ‌تر هنگام تنفس در بینی به دام می‌افتند، اما ممکن است ذرات کوچک‌تر به ریه‌ها برسند و بیماری‌های تنفسی را به وجود آورند.

  3. اکسیدهای نیتروژن

  از جمله مهمترین اکسیدهای نیتروژن که در هوا وجود دارد می‌توان به اکسید نیتریک(NO) ، دی اکسید نیتروژن(NO2) و اکسید نیترو (N2O) اشاره کرد که در این میان مقدار اکسید نیترو از دو آلاینده دیگر کمتر است، اما گاز گلخانه‌ای مهمی است که در پدیده‌ی گرمایش جهانی نقش بسیاری دارد. از جمله مهم‌ترین منابع تولیدی این آلاینده، احتراق سوخت در خودروها است. این اکسیدهای نیتروژن ممکن است روزهای متوالی در هوا باقی بمانند و طی این مدت با انجام واکنش‌های شیمیایی اسید نیتریک، نیترات‌ها یا نیتریت‌ها را به وجود آورند. اکسیدهای نیتروژن یکی از عوامل به وجود آورنده‌ی مه‌دود نورشیمیایی است.

  4. منوکسید کربن

  گازی بی‌رنگ و بی‌بو است که از سوختن ناقص به وجود می‌آید. از عوامل طبیعی تولید این آلاینده می‌توان به اکسید شدن متان حاصل از تجزیه‌ی ترکیب‌های آلی گوناگون اشاره کرد. هر چند که ممکن است همه نوع سوختن به تولید منوکسید کربن منجر شود، اما خودرو مهم‌ترین منبع این آلاینده در شهرهای بزرگ است. این آلاینده بین یک تا دو ماه در هوا می‌ماند. اکسیدشدن و تبدیل آن به دی اکسید کربن، جذب شدن به برخی از گیاهان و جانداران ریز و شسته شدن با باران، راه‌های حذف آن از هوای اطراف است. هنگامی که این گاز را تنفس کنیم، به جای اکسیژن به هموگلوبین خون متصل می‌شود و ظرفیت حمل اکسیژن خون را کاهش می‌دهد. غلظت زیاد این گاز بسیار خطرناک است و حتی ممکن است به مرگ منجر شود.

  5. ازن

  گازی است بی‌رنگ که آلاینده‌ی نوع دوم به شمار می‌رود و از واکنش‌های شیمیایی بین گازهای آلی فعال و اکسیدهای نیتروژن در روزهای آفتابی به وجود می‌آید. ازن اکسیدکننده قوی است که باعث سوزش چشم‌ها و ناراحتی‌های تنفسی و همچنین نابودی گیاهان می‌شود. البته باید توجه داشت ازن موجود در لایه تروپوسفر (لایه‌های نزدیک به سطح زمین) آلاینده به شمار می‌رود ، ولی ازن لایه استراتوسفر (لایه‌های بالاتر جو) نه تنها آلاینده نیست، بلکه به طور طبیعی در جو تولید می‌شود و می‌تواند جلوی پرتوهای بسیار زیان‌بار فرابنفش خورشید را بگیرد. این همان لایه ازنی است که کارشناسان بسیار نگران سوراخ شدن آن هستند. به علت همین ویژگی دوگانه ازن است که به آن «مولکول دوچهره» می‌گویند. متخصصان شیمی جو به ازن تروپوسفری «مولکولی خوب در جایی بد» لقب داده‌اند.

  6.سرب

 اگر وارد بدن شود، کارکرد مغز را به ویژه در کودکان مختل می‌کند. از سال 1985 که بنزین بدون سرب به بازار آمد، از میزان سرب در هوای شهرها کاسته شده است. در ایران نیز چندسالی است که دیگر بنزین با سرب عرضه نمی‌شود.

  مه‌دود نورشیمیایی

  مه‌دود نورشیمیایی از اثر نور خورشید بر آلاینده‌هایی که ناشی از فعالیت‌های صنعتی انسان است، به وجود می‌آید. دیرزمانی تصور می‌شد که مه‌دود فقط از سوختن زغال سنگ یا دیگر سوخت‌های فسیلی مخلوطی از دود و دی اکسید گوگرد به وجود می‌آید. اما دانشمندان از سال 1950 نوع دیگری از مه‌دود را شناختند که به آن مه‌دود نور شیمیایی می‌گویند و مخلوطی سمی از آلاینده‌های گوناگون مانند اکسیدهای نیتروژن، ازن تروپوسفری و ترکیب‌های آلی فرار است. همه‌ی این مواد، اکسیدکننده هستند و به شدت واکنش می‌دهند و به همین دلیل یکی از مهمترین مشکل‌های جوامع صنعتی است.

  هرچند که امکان تشکیل مه‌دود در همه‌ی شرایط آب و هوایی وجود دارد، اما زمانی که هوا گرم‌تر یا آفتابی‌تر می شود، مقدار آن بیشتر می‌شود. همچنین در شهرهایی که در محاصره کوه‌ها هستند و در نتیجه جریان باد وجود ندارد یا ضعیف است، این پدیده شدیدتر است. در سال‌های اخیر در نتیجه‌ی کاهش گاز دی اکسید گوگرد، از مقدار مه‌دود کاسته شده است، اما آلودگی‌های ناشی از خودروها هنوز هم باعث ایجاد این پدیده می‌شود.

  هرچند مه‌دود برای سلامتی همه‌ی انسان‌ها زیانبار است، اما کسانی که دارای بیماری‌های قلبی و تنفسی باشند در برابر آن آسیب‌پذیرترند. مه‌دود باعث می‌شود عمل تنفس و به ویژه نفس‌های عمیق برای ریه‌ها دردآور شود و سوزش چشم‌ها و بینی را در پی دارد. همچنین غشای محافظ مجراهای بینی را از بین می‌برد و در فرآیند بهبود زخم‌ها اختلال ایجاد می‌کند و در نتیجه آسیب‌پذیری فرد در برابر بیماری‌ها بیشتر می‌شود. کارشناسان بهداشتی مدعی هستند در زمان‌هایی که میزان مه‌دود بیشتر می‌شود، میزان مرگ ناشی از ناراحتی‌های تنفسی نیز افزایش می‌یابد.

  8. باران اسیدی

  هنگامی به وجود می آید که pH باران بر اثر حل‌شدن گازهایی مثل دی اکسید گوگرد و اکسیدهای نیتروژن کم شود و به مقدار 6/5 تا 5/4 برسد (pH آب معمولی 7 است و هرچه pH آب از 7 کمتر شود، آب اسیدی‌تر می‌شود). این گازها از سوختن ترکیب‌های دارای گوگرد و نیتروژن به وجود می‌آید، هرچند ممکن است، خاستگاه طبیعی هم داشته باشند. باران اسیدی باعث اسیدی شدن آب رودخانه‌ها و دریاچه‌ها می‌شود که برای ماهی‌ها و دیگر آبزیان بسیار زیان آور است. باران اسیدی می‌تواند باعث اسیدی شدن خاک و کاهش محصولات کشاورزی نیز شود. باران اسیدی همچنین باعث تسریع هوازدگی و فرسودگی ساختمان‌ها نیز می‌شود.

  نخستین باران اسیدی از منچستر ، یکی از شهرهای مهم انگلستان در سال‌های انقلاب صنعتی، گزارش کردند. دانشمندان در سال 1851 به وجود رابطه‌ی بین آلودگی هوا و باران اسیدی پی‌بردند، اما در بیست سال اخیر توجه افکار عمومی به این مساله بیشتر شده است. دانشمندان برای بررسی میزان باران اسیدی و رابطه‌ی آن با انقلاب صنعتی لایه‌های مختلف یخچال‌ها را بررسی می‌کنند. در این بررسی‌ها مشخص شده است که pH باران از آغاز انقلاب صنعتی به یک‌باره کاهش یافته و از 6 به 5/4 تا 4 رسیده است. دانشمندان با بررسی جانداران ریز آبزی، به نام دیاتوم‌ها، نیز به نتیجه‌ی مشابهی رسیدند. هنگامی که دیاتوم‌ها می‌میرند، در رسوب‌های کف آبگیرها ته‌نشین می‌شوند. دیاتوم‌ها در pH ویژه‌ای رشد می‌کنند و تعداد دیاتوم‌هایی که در اعماق گوناگون یافت می‌شود، نشان دهنده‌ی تغییر pH طی سال‌های مختلف است.

  پس از انقلاب صنعتی انتشار اکسیدهای گوگرد و نیتروژن به شدت افزایش یافت. کارخانه‌های صنعتی و نیروگاه‌هایی که از سوخت فسیلی و به ویژه زغال سنگ استفاده می‌کنند، از مهمترین عامل‌های انتشار این گازها هستند. بخش حمل و نقل نیز یکی دیگر از عوامل افزایش اکسیدهای نیتروژن در هوا و تولید باران‌های اسیدی است. از آنجایی که دود حاصل از کارخانه‌ها باعث آلودگی هواست، بسیاری از کارخانه‌ها با ساخت دودکش‌های بلند توانستند از آلودگی هوای اطراف بکاهند. هرچند این دودکش‌ها از شدت آلودگی در مناطق اطراف کاست، اما وسعت محیط‌های آلوده را گسترش داد. هم اکنون حتی در مناطق دور از کارخانه‌های صنعتی نیز باران‌های اسیدی می‌بارد، برای مثال خاستگاه باران‌های اسیدی که در اسکاندیناوی می‌بارد، دودهای کارخانه‌های دیگر مناطق اروپاست. هم اکنون باران اسیدی یکی از مشکلات کشورهای چین، شرق اروپا و روسیه است، باران اسیدی در امریکا به شدت به جنگل‌ها آسیب رسانده است. در این مناطق از زغال سنگ دارای گوگرد برای تولید گرما و انرژی برق استفاده می‌شود.

  زیان‌ها ی آلودگی هوا

  برنامه‌ی محیط زیست سازمان ملل متحد در گزارشی که بر اساس شاخص‌های زیست محیطی و به ویژه آلودگی هوا تنظیم کرده بود، ایران را در سال 2006 در میان 133 کشور جهان در رتبه 117 جای داد. در ایران سالانه بیش از 43 هزار نفر بر اثر آلودگی هوا می‌میرند که علت مرگ بیشتر آن‌ها حمله‌ی قلبی و نارسایی‌های تنفسی است. خسارت سالیانه آلودگی هوا در ایران نیز 14 هزار و 420 میلیارد ریال، برابر 6/1 درصد تولید ناخالص ملی، است. در تهران نیز سالانه ده هزار نفر می‌میرند و خسارت ناشی از آلودگی هوای تهران 5 هزار و یکصد میلیارد ریال، برابر 57/0 درصد تولید ناخالص ملی، است. بیماری‌های ناشی از آلودگی هوای شهری نیز سالیانه 2 هزار و 100 میلیارد ریال، برابر 23/0 درصد تولید ناخالص ملی، به اقتصاد ایران زیان وارد می کند.

چند تا عکس عاشقانه .	عکس ها و نوشته های عاشقانه 750 در 600 - 46 کیلو بایت -	عکس ها و نوشته های عاشقانه 639 در 835 - 81 کیلو بایت - jpg  ]	تصویر عاشقانه تصویر عاشقانه تصویر ...
... هیچ کدام عاشقانه مینویسم	موضوع مطلب ( عاشقانه )| لینک ثابت [ ...	موضوع: عکسهای عاشقانه جمعه 25 ...	شعر گاه عاشقانه می شود.
که عاشقانه بیقرار		عاشقانه های سینمای کلاسیک	تصاویر عاشقانه
... شبترانههای عاشقانه برایم گذاشته، ...	من عاشقانه می سپرم به دست دیگری تو ...	زیباترین نامه های عاشقانه	وب سایت عاشقانه شهر اهواز
اگر میخ هم باشید می توانید عاشقانه ...	عکسهای عاشقانه	شعر عاشقانه ی ابدی	اولین تپش های عاشقانه قلبم